Konuralp; Tarihsel Gelişim - II. Prusias Dönemi (MÖ. 182 – 149)

Zerrin Avan
3 Mar
2 dakikada okunur

Yazan: Zerrin Avan, Sanat Tarihçisi

II. Prusias Kral Oldu

MÖ. 182 – 149

Bithynia Kralı I. Prusias (bazı kaynaklarda “Güneş Prusias” ya da “Yaşlı Prusias” olarak anılır), MÖ 182 yılında hayatını kaybetmiştir. Onun hükümdarlığının son yılları, Roma ile olan ilişkiler açısından kritik gelişmelere sahne olmuştur. Bu dönemde, İkinci Pön Savaşı’nın (MÖ 218–201) en önemli figürlerinden biri olan Kartacalı general Hannibal, Roma’dan kaçarak Bithynia’ya sığınmıştır. I. Prusias, başlangıçta Hannibal’e siyasi sığınma hakkı tanımış ve onu koruma altına almıştır.

Ancak Roma Senatosu’nun yoğun baskıları karşısında, I. Prusias tutumunu değiştirmiş ve Hannibal’in teslimini gündeme getirmiştir. Bu gelişme üzerine Hannibal, Roma’ya teslim edilmeyi reddederek MÖ 183 yılında Bithynia’da intihar etmiştir. Bu trajik olay, hem Hannibal’in yaşam öyküsünde hem de I. Prusias’ın siyasi mirasında derin izler bırakmıştır. Roma karşısında diplomatik esneklik göstermek zorunda kalan Prusias’ın bu kararı, bazı antik yazarlar tarafından “ihanet” olarak değerlendirilmiştir (Bkz. Cornelius Nepos, Hannibal, 12–13).

II. Prusias’ın Tahta Çıkışı

I. Prusias’ın ölümünün ardından, taht oğlu II. Prusias’a geçmiştir. “Avcı Prusias” olarak anılan II. Prusias (MÖ 182–149), babasının diplomatik mirasını sürdürmekle birlikte, çok daha agresif ve ihtiraslı bir politika izlemiştir. Onun döneminde Bithynia Krallığı, Roma ile ilişkilerini korumaya çalışmakla birlikte, komşu krallıklarla yaşanan sınır çatışmaları ve iç politikadaki istikrarsızlıklar nedeniyle zayıflamaya başlamıştır. II. Prusias’ın siyasal tarzı, daha sert, daha müdahaleci ve zaman zaman Roma’nın hoşnutsuzluğunu çeken uygulamalarla şekillenmiştir.

Prusias ve Roma’ya Bağlılık Gösterisi: Nikomedes’in Teslimi

MÖ. 167

Zafer kazanan Makedonya Kralı V. Philip’in oğlu Perseus, başarılarını kutlamak üzere görkemli bir tören düzenlemiş ve bu törene birçok Helenistik hükümdar davet edilmiştir. Törende, Asia’daki önemli krallıklardan Pergamon Kralı II. Eumenes, Galatya Krallığı’ndan Attalos ve Bithynia Kralı I. Prusias da hazır bulunmuştur. Krallar, büyük bir saygı ve devlet protokolüne uygun biçimde karşılanmış, Roma Senatosu’nun izniyle beraberlerinde getirdikleri hediyeleri Capitolium Tapınağı’na sunmuşlardır. (Kaynak: Eutropius, Breviarium historiae Romanae, Kitap 4)

Bu törensel sadakat ifadesi çerçevesinde, Prusias, oğlu Nicomedes’i Roma Senatosu’na teslim ederek, Roma’ya bağlılığını somut bir biçimde göstermiştir. Bu teslim, yalnızca bir jest değil; aynı zamanda Roma ile ittifakı güçlendirme, hanedanlık içi meşruiyeti temellendirme ve gelecekteki taht geçişlerine zemin hazırlama anlamı da taşımaktadır.

Nikomedes II’nin Hükümdarlığı ve Roma ile İlişkileri

Daha sonra tahta çıkan Nikomedes II Epiphanes, Roma ile uyumlu bir politika izleyerek hükümdarlığını sürdürmüştür. Bithynia’nın Roma ile olan bağlarını güçlendirmiş, özellikle Pergamon Krallığı ile kurduğu olumlu ilişkiler sayesinde bölgedeki diplomatik konumunu pekiştirmiştir. Roma’nın doğu politikasında stratejik bir müttefik haline gelen Nikomedes II, bölgedeki diğer güçlere karşı önemli avantajlar elde etmiş, böylece Bithynia’nın siyasal ömrünü Roma’nın yükselen hegemonyasına uyum sağlayarak sürdürmüştür.