Konuralp: Kasabadan Mahalleye
- Zerrin Avan
- 16 Eyl
- 2 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 6 gün önce
Kent
Yazan: Sanat Tarihçisi Zerrin Avan
Konuralp: Kasabadan Mahalleye
1250’lilere dayanan Osmanlı kuruluş aşamalarında tarihi halkalardan biri olan ve çok katmanlı tarihi bir yerleşim Konuralp (1323-Konur Alp Gazi), yüzyıllar boyunca hem antik Prusias ad Hypium’un mirasını taşıyan bir kasaba hem de Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan yerel yaşam kültürünün önemli bir mekanı olmuştur. Geleneksel çarşısı, meydanı, mahalle örgütlenmesi ve konut dokusuyla, kendi kimliğini koruyan küçük bir şehir, (aşırı tatlı☺️🌳🏡) bir kasaba hüviyetine sahipti. Kasaba formu, yerel hafızayı besleyen ritüellerin, komşuluk ilişkilerinin ve kültürel sürekliliğin yaşandığı bir toplumsal çerçeve sunuyordu.
👉 Texier’in Asie Mineure’de altını çizdiği şeylerden biri de budur:
Konuralp (Prusias ad Hypium), Texier’in 19. yüzyılda yaptığı gözlemlerde, “pek tanınmayan bir bölge” olarak tarif edilmiştir. Strabon, Ptolemaios ve bazı kaynaklarda adı geçmesine rağmen, seyyahların ve araştırmacıların güzergahında uzun süre geri planda kalmıştır. Bu “bilinmezlik”, aslında kentin kalıntılarının bugüne kadar görece iyi korunmuş olarak ulaşmasının başlıca sebeplerinden biridir.
👉 Texier’in vurgusu şunu gösterir: Bir bölgenin tanınmaması, bilimsel görünürlük açısından bir eksikliktir ama kültürel mirası koruma açısından bir şanstır. Konuralp’in geleneksel Türk evleri ve antik kalıntıları bu nedenle Anadolu’nun birçok daha ünlü kentinden daha bakir bir halde 20. yüzyıla taşınabilmiştir.
👉🍃 tarihi mahalle ve sokak dokusu ile kolektif belleği yavaş yavaş silinen kentler, kimliksizleşmeye doğru giderek birbirinin aynısı kentlere dönüşür. Lütfen dikkat 🙏
☺️ Bu bağlamda, Osmanlı mimarisinin ve geleneksel Türk evinin sunduğu mekansal kimlik ile antik mimari doku yalnızca tarihi bir bütünlük değil, Unesco’nun da desteklediği aynı zamanda sürdürülebilir bir kültürel miras yaşam kültürüdür. ♥️
Avlulu cami örneği ile
Görselde yer alan Konuralp Avlulu Merkez Cami - Ahşap mimarisi fotoğrafları birer tarihi belge niteliğindedir. Günümüzde ise yerinde benzer ancak avlusuz ve betonerme bir mimariye sahiptir.
Fotoğraf: KONURALP Merkez Cami, 1976 civarı
? Mimar Hüsrev Tayla
Tam seçemedim ama penceresinde lokması da varmış 😍
Instagram BAK
Yorumlar